جشنواره سماع دراویش در قونیه ترکیه، دسامبر 2019

به مدت یازده روز، شهر قونیه ترکیه با زیبایی جذاب کننده جشن سماع دراویش، به افتخار مولانا، عارف بزرگ صوفی، میزبان یکی از بدیع ترین مراسم های معنویت خواهد بود.
هزاران نفر برای گرامیداشت زندگی و آموزه های شاعر فارسی قرن سیزدهم و عارف صوفی مولوی، که به عنوان مولانا (استاد ما) نیز شناخته می شود، با تور قونیه در این شهر جمع می شوند. وحدت وجود اصول محوری در آموزه های متعالی این فیلسوف اسلامی است که معتقد بود رقص و موسیقی موجب آگاهی بالاتر می شود و به نوبه خود به کشف عشق الهی کمک می کند. بنابراین این جشنواره مملو از مراسم رقص و موسیقی صوفیانه (به نام سما) است که توسط مولنی یا پیروان مولوی انجام می شود و یکی بهترین از جاذبه های گردشگری ترکیه نیز محسوب می شود.

رقص در جشنواره سما دراویش

آیین های سما شامل چرخش های مشابه است، شکلی از مراقبه فعال بدنی که به خاطر چرخش سریع و کنترل شده مشهور می باشد. رقصندگان سما دارای یک کلاه مخروطی بزرگ و ساخته شده توسط پشم شتر که نمایانگر سنگ قبر و لباس بلند و سفید که نمای کفن و مرگ است، می باشند. وقتی آنها لباس مشکی و وسیله تابوت مانند خود را برمی دارند، سمبل تولد مجدد است و آغاز رقص آنها را نشان می دهد. بازوهای آنها با دست راست که در نماز به روی آسمان باز می شود، باز می شوند، در حالی که دست چپ (که نگاه آنها به آن استوار است) با ژست موعود به سمت زمین چرخانده می شود. سپس رقصندگان به تدریج شروع به چرخیدن خلاف عقربه های ساعت می کنند.
اگرچه این رقص هر دو ویژگی تماشایی و حیرت انگیز بودن را دارد، اما این یک عمل عمیقا معنوی می باشد. برخلاف آنچه که بسیاری از تماشاگران فکر می کنند، رقصندگان به دنبال جسارت نیستند بلکه حالتی بیش از حد ناخودآگاه دارند. هنگامی که آنها گرد می شوند، سر، بازوها و دستانشان را با حرکات کوچک و کنترل شده ای هماهنگ با موسیقی ریتمیک مناجات که نواختن طبل و نی می باشد، تکان می دهند. یک پا به طور محکم بر روی زمین باقی می ماند که نماد مجرای ثابتی است که از طریق آن نعمت های الهی می تواند به زمین جریان یابد، در حالی که دیگری رقصنده را به دور خود سوق می دهد تا بدن به طور مداوم و مستقل از سر و پاها حرکت کند.
درویش به معنای (درگاه) و اصطلاح مشترکی برای مبتکران تصوف است و به عنوان پلی بین دنیای مادی و معنوی در نظر گرفته می شود، در حالی که عمل چرخش اوج مراسم سما است. مراسم سماع مولانا قونیه ترکیه توسط یونسکو به عنوان یکی از شاهکارهای میراث شفاهی و نامشهود بشریت شناخته شده است.

معنی چرخش درویش در جشنواره سماع دراویش قونیه

رقص سما گاهی اوقات به معنای چرخش در اطراف خورشید است که در آن رهبر یا شیخ نمایانگر خورشید و رقصنده ها، مدار ستارگان و ماه می باشند. با این حال، بیشتر به عنوان نمادی از مرگ و تولد دوباره تصور می شود و برای ابراز احساسات، آزادی روح و دستیابی به عشق به خدا انجام می شود. در حالی که به نظر می رسد این روزها عدم تحمل مذهبی در جهان ما رو به فزونی است، جشنواره سماع دراویش می تواند به عنوان یک چراغ امید به آزادی و فرهنگ دیده شود. صلح، عشق و بردباری همه در آموزه های مولوی جایگاه اصلی را دارند.

فستیوال سما دراویش را در کجا ببینیم؟

قونیه ترکیه، زادگاه نظم مولنی در قرن سیزدهم و جایگاه مقبره مولوی، بهترین مکان برای دیدن رقص های جشنواره سماع دراویش است. موزه مولانا در قونیه که در خانه اصلی درویش واقع شده است، هر ساله جشنواره مولانا را برگزار می کند. در استانبول، آنکارا و برخی دیگر از مناطق ترکیه جشنواره سماع دراویش اجرا می شود. در استانبول موزه Galata Mevlevi معروف ترین سالن دراویش برای اجرای این مراسم می باشد.

جزئیات حضور در جشنواره سما مولانا در قونیه

جشنواره سما دراویش در قونیه هر سال، از 100000 بازدید کننده، پذیرایی می کند. این یک اجتماع معتبر و مذهبی است و قونیه یکی از مراکز کلانشهرهای محافظه کار مذهبی ترکیه می باشد. از این رو، برخی قوانین برای شرکت در مراسم سماع دراویش اعمال می شود. در حالی که زن و مرد به طور جداگانه نشسته اند، زنان باید روسری بپوشند. همراه داشتن دوربین معمولا مجاز می باشد، اما در حین اجرا نباید هیچ فلاشی از دوربین زده شود. زیرا باعث برهم زدن تمرکز برگزارکنندگان مراسم خواهد شد. قونیه ترکیه در ماه دسامبر هوایی سرد دارد، بنابراین لباس گرم به همراه داشته باشید. رزرو بهترین هتل های ترکیه در زمان جشنواره سماع دراویش قونیه را نیز می توانید در الفبای سفر انجام دهید.

مراسم بزرگداشت مولانا جلال الدین در قونیه ترکیه

در دسامبر 2019 نیز طبق برنامه هر ساله، مراسم بزرگداشتی برای جلال الدین رومی (مولانا)  در قونیه، ترکیه برگزار می شود. مولانا جلال الدین رومی، شاعر بزرگ قرن سیزدهم صوفی (عارف اسلامی) و بنیانگذار نظام مولوی درویش می باشد. مرگ مولانا در اواسط دسامبر 1273 میلادی (652 هجری شمسی) اتفاق افتاد و شب عروسی او به حساب می آمد. زیرا شبی که او این زندگی خاکی را سپری کرد و سرانجام در عشق با خدا یکی شد. بسیاری از مسافرانی که از بهترین تورهای قونیه الفبای سفر استفاده می کنند می خواهند در مراسم مولانا شرکت کنند و دراویش همچون گرداب و چرخان را در قونیه، شهر اصلی مولانا ببینند.

نظرات گردشگران در مورد تورهای قونیه برای فستیوال بزرگداشت مولانا

سعید از ایران می گوید: من بارها در مراسم بزرگداشت مولوی شرکت کرده ام و هر بار نیز از مراسم دراویش لذت برده ام. دراویش مولوی، افرادی از ده ها کشور نزدیک و دور، ثروتمند و فقیر، گرد هم می آیند و نمایش و مناجاتی را انجام می دهند. توصیه می کنم شما نیز با تورهای قونیه در این مراسم با شکوه شرکت کنید.
یک درویش که خود نیز مقیم قونیه است می گوید: هر ساله مراسم بزرگداشت برگزار می شود و این پیام را که همه ما یکی هستیم و مهم نیست که چه پیشینه یا عقایدی داریم و هماهنگ با هم زندگی کنیم.
یک گردشگر عرب نظر خود را درباره مراسم بزرگداشت مولانا اینگونه بیان می کند، پیام صلح، عشق، تحمل و پذیرش مولوی امروز به همان اندازه مهم و ضروری است که در زمان سلطنت سلجوقی روم و در زمانی که مولوی زندگی می کرد، بوده است.